Trong cuộc hành trình đến khám phá những bí ẩn của vũ trụ, các phi hành gia đối mặt với vô số thách thức vật lý, tâm lý và y tế. Trong danh sách những thứ họ không thể làm ở không gian, việc thưởng thức cốc cà phê ấm áp hoặc tách trà thơm ngon trở nên vô cùng xa vời. Tại sao như vậy? Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu các lý do đằng sau điều này.
Môi trường không gian và vấn đề trọng lực
Một trong những yếu tố chính tạo ra sự khác biệt lớn nhất giữa cuộc sống trên Trái Đất và trong không gian là môi trường không trọng lực. Trên Trái Đất, trọng lực khiến nước và các chất lỏng chảy và đọng lại ở đáy cốc khi chúng ta đổ nước. Tuy nhiên, trong không gian, không có lực hấp dẫn, dẫn đến hiện tượng chất lỏng nổi lên.
Khi các phi hành gia cố gắng uống cà phê hoặc trà trong không gian, chất lỏng sẽ nổi lên trong cốc và tạo thành những quả bóng nhỏ hoặc bọt thay vì đọng lại ở đáy cốc. Điều này không chỉ gây rắc rối khi uống mà còn khiến chất lỏng trôi nổi bên trong tàu vũ trụ, gây hư hỏng các thiết bị và thiết bị điện tử.
Hạn chế nguồn tài nguyên nước
Trong không gian, nước là một nguồn tài nguyên quý giá và hạn chế. Vì giới hạn trọng lượng của tàu vũ trụ, lượng nước mà tàu vũ trụ có thể mang theo cũng bị hạn chế. Do đó, các phi hành gia cần duy trì mức tiêu thụ nước ở mức tối thiểu để đảm bảo rằng họ có đủ nước cho các sứ mệnh kéo dài.
Uống cà phê hoặc trà làm tăng lượng nước tiêu thụ và đồng thời các chất hóa học trong caffeine và lá trà cũng gây lãng phí nước. Vì vậy, để giữ cho các phi hành gia khỏe mạnh và tiết kiệm tài nguyên nước quý báu, các cơ quan vũ trụ thường hạn chế họ thực hiện những thói quen này.
Caffeine và nhịp sinh học
Caffeine là chất kích thích kích thích hệ thần kinh trung ương và làm tăng sự tỉnh táo. Mặc dù caffeine có thể làm tăng sự tỉnh táo và cải thiện tình trạng mệt mỏi trên Trái Đất, hoạt động hàng ngày và đồng hồ sinh học của các phi hành gia lại bị gián đoạn rất nhiều trong chuyến bay vào vũ trụ.
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tiêu thụ caffeine trong không gian có thể gây rối loạn giấc ngủ, làm tăng nguy cơ ngộ độc caffeine, và ảnh hưởng đến tâm trạng của phi hành gia. Nếu các phi hành gia uống đồ uống có chứa caffeine trong những trường hợp này, đồng hồ sinh học của họ sẽ bị gián đoạn nhiều hơn nữa, có khả năng dẫn đến các vấn đề khác như rối loạn giấc ngủ và tình trạng tâm thần ngày càng tồi tệ.
Nguy cơ tác động tiêu cực đến sức khỏe
Ngoài những vấn đề về trọng lực, hạn chế tài nguyên nước và tác động của caffeine, các đồ uống như cà phê và trà còn có thể gây hại cho sức khỏe của phi hành gia. Đặc biệt, các thành phần như đường, chất phụ gia, và màu nhân tạo trong đồ uống này có thể mang theo những nguy cơ tiềm tàng.
- Loãng xương: Trong không gian, phi hành gia tiếp xúc với trọng lực rất ít, điều này có thể làm giảm khối lượng xương của họ. Tuy nhiên, các đồ uống như cà phê và trà thường chứa nhiều đường và caffeine, uống quá nhiều có thể làm tăng nguy cơ loãng xương.
- Chất phụ gia và màu nhân tạo: Các đồ uống này thường chứa nhiều chất phụ gia và màu nhân tạo, có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe của phi hành gia. Chất phụ gia có thể gây ra phản ứng dị ứng và các vấn đề về đường tiêu hóa. Màu nhân tạo cũng có liên quan đến các vấn đề về hành vi và khó khăn trong học tập.
- Ngộ độc caffeine: Mặc dù caffeine có thể mang lại sự tỉnh táo và tập trung trong thời gian ngắn, nhưng việc tiêu thụ một lượng lớn đồ uống có chứa caffeine trong thời gian dài có thể dẫn đến lệ thuộc và nguy cơ ngộ độc caffeine. Các phi hành gia cần phải luôn tỉnh táo và tập trung cao độ, nhưng việc hấp thụ quá nhiều caffeine không phải là lựa chọn sáng suốt vì nó có thể dẫn đến rối loạn giấc ngủ và các tác dụng phụ về thể chất.
- Nguy cơ béo phì và bệnh lý liên quan: Nghiên cứu cho thấy mối liên hệ giữa lượng đường cao và béo phì, tiểu đường và bệnh tim mạch. Khi ở trong không gian, các phi hành gia cần duy trì sức khỏe tốt và lượng đường trong máu ổn định để đảm bảo hoạt động tối ưu trong điều kiện khắc nghiệt. Vì vậy, hấp thụ quá nhiều đường có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính này.
- Tác động lên răng: Ngoài ra, tính axit của trà và cà phê có thể gây tổn hại cho răng của phi hành gia. Hàm lượng axit trong đồ uống có thể làm mòn men răng, dẫn đến mất răng, sâu răng và các vấn đề răng miệng khác.
Dựa vào những yếu tố này, không khó hiểu tại sao các phi hành gia phải hạn chế tiêu thụ cà phê và trà trong không gian. Sự kỉ luật trong chế độ ăn uống và lựa chọn đồ uống là một phần quan trọng của cuộc sống của họ để duy trì sức khỏe và an toàn trong những sứ mệnh khó khăn và đầy thách thức.
Tuy nhiên, không phải lúc nào cũng là “không thể.” Các nhà khoa học vẫn không ngừng nỗ lực tìm ra giải pháp thay thế nhằm thỏa mãn cơn khát của các phi hành gia và cải thiện trạng thái tinh thần của họ. Trong tương lai, có thể sẽ có những loại đồ uống dạng lỏng phù hợp hơn với môi trường không gian, đây sẽ là một bước phát triển thú vị trong cuộc hành trình của con người đến với vũ trụ.
